Technology & Science: ISRO (ઇન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઇઝેશન) અવકાશમાં ખેતીની શક્યતાઓ શોધવાના તેના મિશન સાથે હેડલાઇન્સ બનાવી રહ્યું છે. આ મિશન, ઓર્બિટલ પ્રયોગ મોડ્યુલનો એક ભાગ છે, જે અવકાશમાં નવી સંભવિતતાઓ શોધવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે. ‘POEM-4’ મિશન 30 ડિસેમ્બરે PSLV રોકેટનો ઉપયોગ કરીને લોન્ચ થવાનું છે.
Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!હાલમાં, બે વિશેષ ISRO મિશન વૈશ્વિક સ્તરે તરંગો મચાવી રહ્યા છે. પ્રથમ મિશન અવકાશમાં કૃષિ શક્યતાઓ શોધવા પર કેન્દ્રિત છે, જ્યારે બીજું અંતરિક્ષમાં સ્વચ્છતા જાળવવા સાથે સંબંધિત છે. ISROનું ઓર્બિટલ એક્સપેરિમેન્ટ મોડ્યુલ અથવા POEM-4 મિશન, અવકાશમાં નવી શક્યતાઓ શોધવાનું સાહસ કરશે. આ મિશન 30 ડિસેમ્બરે PSLV રોકેટથી લોન્ચ કરવામાં આવશે. પ્રથમ મિશનમાં અવકાશમાં બીજની વૃદ્ધિનો અભ્યાસ સામેલ છે. આ હેતુ માટે 8 પ્રકારના બીજ ધરાવતા બોક્સનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે, જેમાં શ્રેષ્ઠ સ્થિતિ સુનિશ્ચિત કરવા માટે તાપમાન નિયંત્રણ હશે. ચાલો ISROના મિશનની મુખ્ય વિગતો પર એક નજર કરીએ.
આ મિશનમાં ઈસરો અવકાશમાં 24 જુદા જુદા પ્રયોગો કરશે. તેમાંથી, 14 પ્રયોગો ISROની વિવિધ પ્રયોગશાળાઓ સાથે સંકળાયેલા છે, જ્યારે 10 પ્રયોગો ખાનગી યુનિવર્સિટીઓ અને સ્ટાર્ટઅપ્સ સાથે સહયોગમાં છે. એક પ્રયોગ અવકાશમાં બીજ ઉગાડવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે. ઈસરોના જણાવ્યા અનુસાર, CROPS નામના બોક્સમાં 8 પ્રકારના બીજ ઉગાડવામાં આવશે, તેનું તાપમાન સંપૂર્ણ રીતે નિયંત્રિત રહેશે. આ પ્રયોગનો ઉદ્દેશ્ય ભવિષ્યમાં અવકાશમાં ખેતીની સંભવિતતા શોધવાનો છે.
પૃથ્વી અને અવકાશમાં પાલકના છોડની વૃદ્ધિની સરખામણી અવકાશમાં કૃષિ શક્યતાઓ શોધવા ઉપરાંત, ISRO પૃથ્વી અને અવકાશમાં પાલકના છોડની વૃદ્ધિની તુલના કરશે. આ માઇક્રોગ્રેવીટી વાતાવરણમાં છોડ કેવી રીતે વધે છે તે નક્કી કરવામાં મદદ કરશે. ઇસરો અવકાશના કાટમાળને સાફ કરવા માટે એક વિશેષ પ્રયોગનું પણ આયોજન કરી રહ્યું છે.
અવકાશના કાટમાળને સાફ કરવા માટે રોબોટિક હાથનું પરીક્ષણ કરવું POEM-4 મિશન અવકાશના કાટમાળને સાફ કરવા માટે રચાયેલ વિશિષ્ટ રોબોટિક હાથનું પણ પરીક્ષણ કરશે. વિક્રમ સારાભાઈ સ્પેસ સેન્ટર દ્વારા વિકસિત આ રોબોટિક હાથ અવકાશના કચરાના વધતા જતા મુદ્દાને ઉકેલવામાં મદદ કરશે. આ મિશન ભારતના સ્વચ્છ ભારત મિશન પછી “સ્વચ્છ અવકાશ મિશન” ની શરૂઆત દર્શાવે છે.
PSLV-C60 મિશન, જે આ વર્ષના અંતમાં લોન્ચ થવાનું છે, તે ભારતના સ્પેસ સ્ટેશનના નિર્માણ માટે ડોકીંગ ટેક્નોલોજીનું પણ નિદર્શન કરશે, આ હેતુ માટે એક ચેઝર અને લક્ષ્ય નક્કી કરવામાં આવ્યું છે.